سیستم هوشمند اتاق های تمیز
اتاق های تمیز
اتاقهای تمیز (clean room)مناطق پرخطری هستند که باید در مفاهیم مدیریت هوشمند ساختمان، توجه خاصی شود. بایستی به این موضوع توجه داشت که آلودگی یکی از بزرگترین تهدیدها برای مردم، کیفیت محصول و محیط اتاق تمیز است این اتاق ها باید همیشه تحت نظارت و کنترل برای جلوگیری از شیوع باکتری های تهاجمی و ویروس ها. فناوری های بکار گرفته شده است ، بدین منظور کنترل قابل اعتماد و بی نقص تمام پارامترهای مربوطه مانند دما، رطوبت و ذرات معلق در هواو ترکیب تمام سیستم های مدیریتی ساختمان دریک راه حل بهترین رویکرد برای اطمینان از طبقه بندی و استانداردهای اتاق تمیز است.
طراحی سیستم تهویه اتاق تمیز براساس معیارهای (کلاس ISO 14644-1 ) و با درجه حرارت مورد نیاز، رطوبت، و فشار بهینه هدایت می شود. این شرایط توسط روند درگیر در اتاق تمیز و راحتی پرسنل در داخل اتاق تمیز می باشد. جریان هوا (جریان هوای یک سویه – جریان هوای غیر یک سویه – ترکیب جریان هوای یکسویه و غیر یک سویه) ، تنظیم رطوبت و دما و همچنین فیلترها و دریچه های ورودی و خروجی است که برای اتاق تمیز حائز اهمیت است. تمام تجهیزات اتاق تمیز به شکلی طراحی شده اند که حداکثر امکان جریان هوا را با حجم استاندارد فراهم کنند.
دسته بندی اتاق تمیز بر حسب نوع تهویه هوا
اتاق تمیز تهویه مغشوش (turbulent vent)
اتاق تمیز با تهویه مغشوش دارای دو حالت یک طرفه Unidirectional و چند جهتی non unidirectional می باشند.
در اتاق با تهویه مغشوش هوای فیلتر شده تمیز (هوای تمیز که درجه آن در حد استاندارد مد نظر است) از دریچه ورودی هوا در سقف وارد می شود. این هوا با هوای اتاق مخلوط شده و آلودگی موجود در هوا را به سمت خروجی های هوا در قسمت های پایین دیوار ها منتقل می کند. در این نوع تهویه بهتر است ورودی هوا از دریچه سقفی و خروجی آن از کف اتاق تمیز باشد. به دلیل این که بیشترین آلودگی در کف اتاق تمیز وجود دارد و حرکت ذرات به خاطر سنگین بودنشان از بالا به پایین است.
اتاق تمیز جریان آرام (laminar flow)
اتاق تمیز با جریان آرام به عنوان اتاق تمیز با جریان یک طرفه unidirectional می باشد
در اتاق های تمیز با جریان آرام از هوای خیلی بیشتری نسبت به نوع متلاطم استفاده شده و پاکیزگی بیشتری ایجاد می شود. در این اتاق ها هوا از یک دیواره صافی ، از دیوار یا سقف وارد و از دیوار مقابل یا کف خارج می شود. سرعت هوا باید برای جریان افقی ۰.۴۵ متر بر ثانیه (با تلرانس ۰.۱) و برای جریان عمودی ۰.۲۵ تا ۰.۳۵ متر بر ثانیه باشد.
دسته بندی اتاق تمیز بر حسب نوع ساختار
اتاق تمیز (The Econo-Tent)
یکی از ارزان ترین روش ها و طراحی های مورد نیاز می باشد. این طراحی معمولا در صنایع تزریق پلاستیک و میکرو الکترونیک و نیز بسیاری دیگر استفاده می شود. هر اتاق به طور کامل کارخانه پیش ساخته ای می باشد و کاملا با تمام اجزای سازنده کارخانه ساخته شده است.
اتاق های تمیز(Modular Cleanrooms)
اتاق های از پیش ساخته ای می باشند که جهت استفاده در صنایع از میکرو الکترونیک، هوا فضا، تجهیزات پزشکی و بسته بندی و داروسازی متداول هستند.
اتاق تمیز مدولار طراحی شده تا بتواند به عنوان یک اتاق کاملا خود مختار و یا در ترکیب با دیوارهای موجود استفاده شود. اتاق های تمیز مدولار به طور کامل سازه های پیش ساخته و در بعضی موارد می توانند با زمان کمتری برای عملیات آماده شوند.
اتاق تمیز(Aluminum Bio-Clean Cleanroom)
به طور کاملا خاص به نیاز صنایع پزشکی و دارویی و همچنین مشخصات موجود در USP 797 طراحی شده است. طراحی بیولوژیکی آلومینیوم بر روی نفوذ ذرات و نیز حفاظت از آلودگی های میکروبی تاکید دارد. آلومینیوم Bio-Clean را می توان به عنوان کلاس ۱۰ (ISO 4) تا کلاس ۱۰۰،۰۰۰ (ISO 8) و همچنین کلاس ۱۰،۰۰۰ برای USP 797 طراحی و تایید کرد.
طراحی بیولوژیکی آلومینیوم اجازه می دهد تا آن را به عنوان یک اتاق ایستاده کاملا رایگان یا در ترکیب با دیوارهای موجود خود و در صورت لزوم سقف استفاده شود.
اتاق تمیز (Micro-Clean Cleanroom)
میکرو کلین یک اتاق تمیز نیمه ثابت, ماجولار و سافت وال است که بر اساس نگرانی های موجود در صنایع پزشکی مربوط به آلاینده های میکروبی, و همچنین استاندارد های سختگیرانه تر ذرات معلق در هوا در میکرو الکترونیک ها, هوا فضا و بازار های تک طراحی شده.
میکرو کلین به طور خاص طراحی شده تا از استاندارد های لازم در تزریق داخل وریدی, تزیق خانگی و دارو سازی فراتر رود.
میکرو کلین نیاز به حذف ذرات معلق در هوا را برطرف میکند, همچنین این توانایی را دارد که شانس آلوده شدن ناشی از ورود به اتاق را کاهش یا از بین ببرد.
کاربردی های اتاق تمیز
- صنعت داروسازی و بهداشتی
- صنایع غذایی
- صنایع اپتوالکترونیک
- بهینه سازی مصرف آب و صنعت کشاورزی
- صنایع خودروسازی
- خدمات پزشکی
- صنعت هوافضا و صنایع موشکی
طبقه بندی سیستم تهویه مطبوع اتاقهای تمیز
سیستم های پشتیبانی
- محاسبات دقیق مربوط به ظرفیتهای گرمایی و سرمایی و به تبع آن میزان دبی آب گرم و سرد مورد نیاز
- سایزینگ اجرای درست لوله ها، کلکتورها، اتصالات، شیرها و انتخاب مسیر و نحوه اتصالات و عایق بندی مناسب
- گرفتن سختی آب وارد شده به سیستم جهت جلوگیری از ایجاد رسوب و آسیب های دیگر و کاهش بازده
- تأمین سیستم برق کشی و انتخاب نوع و جنس کابلها مخصوصاً کابل های انتقال فرمان مطابق با ظرفیت دستگاه ها و اتصال صحیح به زمین
- افزایش بازده با قرارگیری تأسیسات و تجهیزات سیستم تهویه مطبوع در محل مناسب از جمله دستگاه های سرمایشی (چیلر) و گرمایشی (بویلر) و دیگر سیستم های پشتیبانی
دستگاه های هواساز
هواسازهای اتاق تمیز به هواساز هایژنیک تمام هوای تازه معروف هستند که دارای ویژگی های زیر می باشند:
- فیلتراسیون بسیار قوی و تأمین صد درصد هوای تازه در برخی موارد (فیلتر های کیسه ای، هپا و اولترا با حداقل بازده ۹۹.۹۷% تا ۹۹.۹۹۷% برای ذرات بزرگتر از ۰.۵ میکرون است)
- هواساز هایژنیک تعمیرات و نگهداری ساده دارد.
- امکان شستشوی ساده دستگاه هواساز هایژنیک
- دارای سطح داخلی بسیار صاف و صیقلی بوده و بدون گوشه و زاویه و استفاده از جعبه فن دمنده از جنس استیل (تا از جمع شدن غبار و ذرات جلوگیری شده و به راحتی تمیز گردند.)
- طراحی بدنه و پروفیل های دستگاه هواساز هایژنیک باید به گونه ای باشد تا در داخل هیچگونه برآمدگی یا فرورفتگی ایجاد نشود.
- جدار داخلی هواساز هایژنیک از فولاد ضد زنگ وبوده و بدنه دستگاه بایستی به صورت دوجداره و عایق حرارتی باشد.
- استفاده از فن دمنده با طراحی خاص پلاگ که پاسخگوی افت فشار بسیار بالای فیلترهای هپا و اولپا بوده و به راحتی بتوان آنها را پاکسازی نمود.
- استفاده از سنسورهای کنترل فشار و دما و پانل اینورتر دور فن جهت قرار گرفتن در شرایط مناسب دارای روشنایی کافی در داخل و درب های مناسب جهت بازدیدهای دوره ای فضای داخلی
سیستم توزیع هوا
- اتصالات فلنجی کانال ها توسط نوارهای هوابندی مخصوص کاملاً هوابندی شوند.
- عدم وجود درز در کانال ها (برای کنترل آن می توان از روشهای مختلفی ازجمله تست تابش نور استفاده کرد.)
- استفاده از عایق های الاستومتری با ضخامت کافی جهت عایقکاری کانال ها به منظور صرفه جویی بسیار بالا در مصرف انرژی و بالا رفتن بازده و عمر مفید سیستم و کاهش صدای تولیدی
- حدالامکان از کانال هایی با مقاطع دایروی با توجه با افت فشار کمتر و همچنین عدم وجود زوایا استفاده شود.
دما و رطوبت اتاقها
شرایط راحتی دما و رطوبت که معمولاً به عنوان شرایط آسایش کارکنان در زمستان و تابستان قابل قبول می باشد. این استاندارد می تواند در نقاط مختلف جهان تغییر کند. شرایط راحتی دما و رطوبت در تابستان و زمستان درجایی که افراد لباس ضخیم تری دارند و یا کار دارای تحرک بالاتری است لازم است تا هوا خنک تر شده و میزان رطوبت نیز کاهش یابد. میزان مناسب پیشنهادی در استانداردهای معتبر، دمای (۰,۳ ±)۲۲ درجه سلسیوس و رطوبت نسبی (۰,۵ ±)۵۰ درصد می باشد البته جهت جلوگیری از خطرات احتمالی رطوبت هوا نبایستی کمتر از ۳۰ درصد باشد.
دفعات تعویض هوای اتاق
حداقل میزان نرخ تعویض هوا در اتاقهای دارای کلاس تمیزی، ۲۰ بار در ساعت می باشد و این میزان با افزایش کلاس تمیزی اتاق افزایش می یابد.
عوامل تأثیرگذار بر کیفیت هوا
- دمای هوا
- رطوبت نسبی
- میزان ذرات موجود در هوا
عوامل انتخاب نرخ تعویض هوا
- گرمای دریافتی در فضاهای تهویه شده از طریق دیوارها، تابش نور خورشید و غیره
- گرمای دریافتی از طریق دستگاهها و وسایل داخل محیط و افراد
- رطوبت دریافتی از محیط خارج مانند رطوبت بیرون
- رطوبت دریافتی از طریق فرآیندهای داخل اتاق مثل شستشو، فرآیندها و غیره
- تعداد افراد و محل حضور آن ها
- میزان فعالیت و نوع حرکت افراد داخل اتاق
- نوع و میزان لباس پوشیده شده توسط افراد
- نوع فرآیندها و میزان آزادسازی ذرات آنها
- میزان پاکی هوای ورودی
- میزان تحت پوشش قرار دادن فضا توسط هوای ورودی
- میزان و محل خروج هوا از محیط تهویه شده
- محل قرارگیری انجام فعالیتهای حساس
- میزان جریان هوای موردنیاز جهت رسیدن به اختلاف فشارهای تعیین شده (معمولاً کمتر از بقیه فاکتورها می باشد)
کنترل سیستم تهویه مطبوع
کنترل و نظارت مطمئن بر پارامترهای تهویه هوا و تهویه مطبوع. با راه حل ها، محصولات ویژه و کالیبراسیون ویژه ی اتاق تمیز(clean room) ما، در عین آنکه شرایط اتاق تمیز بی هیچ خطایی حفظ می گردد، هزینه های نصب، راه اندازی و هزینه های انرژی نیز به حداقل ممکن خواهد رسید:
- دریچه های مغناطیسی دقیق برای کنترل دقیق قطره به قطره
- فشار دینامیک و کنترل حجم در جریان
- سنسورهای کالیبره شده برای سنجش رطوبت و دما
تهویه تنظیم شده بر اساس تقاضا
با استفاده از فناوری محیط بحرانی (Critical Environment Technology)، در امنیت کامل، با سرعت و دقت، اندازه گیریها را انجام دهید، به جریانهای حجم هوا و فشار اتاقهای ساختمان نظارت داشته باشید و آنها را کنترل کنید CET از پروتکل های باز استفاده میکند. این تجهیزات براحتی با دیگر سیستمهای ساختمان هوشمند یکپارچه می گردد و بالاترین میزان کارایی، مقرون به صرفه بودن، ایمنی و امنیت را در موارد زیر فراهم مینماید.
- تهویه اتاق و خروجیهای عمومی
- کنترل فشار اتاق
- کنترل هود شیمیایی آزمایشگاه
- تهویه مطبوع اتاق